در باب اثر استاد داریوش مودبیان

درباب *طنز آوران جهان نمایش* دفتر چهلم ،که شامل چهار کمدی ایرانی و یک پیشگفتار ویژه است. این کتاب به نویسندگی *استاد داریوش مودبیان* پس از یادداشت خوب ناشر ( خانه ی فرهنگ و هنر گویا) نزدیک ۶۰صفحه پیشگفتار دارد که این پیشگفتار دفتر چهلم یک تاریخچه ناب و فرهنگی از قاجاریه تا مشروطه ارائه میکند که خواندن آن دید بهتری به روحیه درونی نیک اندیش، عدل دوست خیر خواه ایرانی میدهد و چه بیان دارد از وطن دوستی ها مردان باورمند که به رشک درباران گرفتار چنگال ظلم آنان شدند حتی اگر نمونه خود شخص ناصرالدین شاه هم موافق پیشرفت میبوده هاله های شریر آز محور مثل شاهزادگان همه چیزخواران نورها را در سایه های چون حمام کاشان محو میکردند این صفحات پیشگفتار این کتاب به ما تاریخی میدهد و عنوان میدارد که چیزهایی را اصولی بدانیم از واژه و ریشه مشروط و شرط و (شارت)یا منشور در پانویس های مفصل گرفته تا اینکه خود باوری و ایمان دوستی بیشمار مردمان چه فرزند پینه دوز با تحصیل به مردم خدمت میکند و نقب به حاکمان مردم دوست گذشته مثل کریم خان وکیل الرعایا و اطرافیان عدل دوست و خیرخواه و چه متاسفانه بیشمار هم کارگزاران خائن در برابر
دل رحمیِ اهل خادم، !
این تاریک و روشن قرون معاصر خواندنی است (منورالفکرها) در برابر صف (کژخوها )چه ایثار ها کردند و چقدرمایه تاسف ها را کژخوها بجامانده گذاشته اند و رفتند
،چه مایه کوشش ها از بیشمار انسان نیک پی چون عباس میرزا گرفته از قائم مقام فراهانی و کتابهایش از میرزا صالح شیرازی و چاپخانه او از ابولحسن ایلچی تا....
بله از دها انسانی که تلاش داشتند فاصله و کنده این خندق عریض و عمیق دوران شکوفایی صنعت اروپا
(البته تعریف شکوفایی را باز نمیکنم که با استعمار همراه شد منظورم رفاه بشر است )
بله واز اینسو جاماندگی مشرق زمین، یعنی این پهنه پر آفتاب یعنی ایران را این کوشش ها ، از این صالحان همیشه خواسته شده بوده پر و رفع شود،
و این کوشش به قوت فرهنگ و ادبیات بوده،
که ریز فرهنگ از تاکید بر نرم دلی ایمانی و خدا باوری است در مردمان تا رفع جهل و بی علمی و جاهل زدایی به موعظه و خطابه و هدایت به نشر روزنامه و دارالفنون ها بوده و (ترجمان) چه اهمیتی دارد ،
کوشش استخوان فرسایی بوده ترجمه که مهمترین آن فرسایش ها تحقیق و ترجمه و پژوهش و تفحص آنهم در زمانه بی هیچ امکاناتی بوده ،
میتوان موضوع را به اختصار در این نزدیک ۶۰ صفحه پیشگفتار کتاب استاد مودبیان خواند و دانست ،
بعد جایگاه متون نمایشی در روشنگری را درک خواهید کرد،
در ادامه‌ کتاب نمایش نامه هست که شامل
کمدی (حاکم قدیم، حاکم جدید) در سه پرده نوشته شده ۱۲۹۴ از (مرتضی قلی خان موید الممالک فکری ) است و بس از آن از صفحه ۱۴۹ کمدی (استاد نوروز پینه دوز) را در شش پرده داریم که در سال ۱۲۹۸ توسط (احمد کمال الوزاره محمودی) است) هنوز نمایشنامه ها را تمام نکردم که از آن نگارم کنم خدمتان
اما با نثری تازه و کهن و ویژه زمان مشروطه روبرو هستیم که چه جذاب است ضمن اینکه در معرفی هر نویسنده از دقت از شناس او شیوه او،
استاد داریوش مودبیان مخاطب را بی بهره رها نکرده،
سپاس از ایشان،

شاگرد شما،
داریوش ثمر ، اردی بهشت ۱۴۰۴.